YOL YARDIMIN EN SIK ÇAĞRILMA NEDENİ: AKÜ BİTMESİ
Yol yardım servislerinin en sık aldığı çağrı, "araç marş basmıyor" şikayetidir. Özellikle soğuk kış sabahlarında zayıflayan aküler, sürücüleri en beklemedikleri anda yolda bırakabilir. Peki, akü bittiyse ne yapılmalı?
Akü Takviyesi (Vurdurma Değil!)
Eski model karbüratörlü araçlarda "vurdurma" yöntemi işe yarasa da, yeni nesil enjeksiyonlu ve elektronik beyinli (ECU) araçlarda vurdurma yapmak, beyne veya katalitik konvertöre ciddi ve pahalı zararlar verebilir. Çözüm "akü takviyesi"dir.
Takviye İşlemi ve Riskleri
Akü takviyesi, başka bir aracın aküsünden kablolar aracılığıyla güç almaktır. Ancak bu işlem, göründüğü kadar basit değildir ve ciddi riskler taşır:
- Yanlış Bağlantı (Ters Kutup): Kutupların (+ ve -) yanlış bağlanması, her iki aracın da sigorta kutularını, beyinlerini (ECU) ve hassas elektronik aksamını yakabilir.
- Kıvılcım Riski: Akü, şarj olurken hidrojen gazı üretebilir. Yanlış yapılan bağlantı sırasında çıkan kıvılcım, akünün patlamasına neden olabilir.
- Voltaj Uyumsuzluğu: Farklı voltajdaki (örn. bir kamyon ve bir otomobil) sistemler arasında takviye yapmak tehlikelidir.
Neden Yol Yardım Çağrılmalı? Profesyonel yol yardım ekipleri, bu riskleri ortadan kaldıran özel "akü takviye cihazları" (booster) kullanır. Bu cihazlar ters bağlantı korumasına sahiptir ve aracınızın elektroniğine zarar vermeden güvenli bir şekilde marş basmanızı sağlar.
LASTİK PATLADIĞINDA NELER YAPILMALI? GÜVENLİK VE ÇÖZÜM
Seyir halinde lastiğin patlaması, sürücünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesine neden olabilecek tehlikeli bir durumdur. Lastik patladığında veya basıncının aniden düştüğünü fark ettiğinizde sakin kalmak ve doğru adımları atmak hayati önem taşır.
İlk Adımlar: Güvenliği Sağlamak
- Sakin Kalın ve Yavaşlayın: Ani fren veya sert direksiyon hareketlerinden kaçının. Yavaşça hızınızı düşürün.
- Güvenli Yere Çekin: Dörtlü flaşörlerinizi yakın ve aracınızı trafiğin akışından uzakta, emniyet şeridi gibi düz ve güvenli bir zemine çekin.
- Uyarı Üçgeni (Reflektör): Araçtan inerek, aracın arkasına şehir içinde en az 30 metre, şehir dışında (otoyol) en az 100-150 metre mesafeye reflektörünüzü yerleştirin.
Stepne (Yedek Lastik) Kullanımı
Eğer aracınızda stepne varsa ve kendinize güveniyorsanız değişimi yapabilirsiniz. Ancak birçok yeni araçta artık maliyet ve ağırlıktan tasarruf için stepne bulunmamakta, yerine "lastik tamir kiti" konulmaktadır.
- Stepne Varsa: Bijon anahtarı ve kriko kullanarak lastiği değiştirebilirsiniz.
- Tamir Kiti Varsa: Kitin içindeki sıvıyı ve kompresörü kullanarak patlağı geçici olarak kapatabilirsiniz. Ancak bu kitler, büyük yarıkları tamir edemez.
- "Run-Flat" Lastik: Eğer lastiğiniz patlasa da devam edebilen (Run-Flat) tipteyse, genellikle 80 km/s hızı geçmeden en yakın lastikçiye kadar gidebilirsiniz.
Neden Yol Yardım Çağrılmalı? Lastik değişimi tehlikeli bir trafik ortamında (özellikle otoyolda) risklidir. Bijonlar sıkışmış olabilir, krikonuz bozuk olabilir veya aracınızda stepne olmayabilir. Yol yardım ekibi, güvenliğinizi sağlayarak bu işlemi sizin yerinize hızlıca yapar.
ÇEKİCİ (KURTARICI) HANGİ DURUMLARDA GEREKLİDİR?
Her arıza yolda tamir edilemez. Akü takviyesi veya lastik değişimi gibi basit çözümlerin yetersiz kaldığı durumlarda, aracı yürütmeye çalışmak çok daha büyük masraflara yol açar. Bu durumlarda tek çözüm çekici çağırmaktır.
Derhal Çekici Gerektiren Durumlar
- Kaza Durumu: Araç bir kazaya karıştıysa, yürür gibi görünse bile süspansiyon, direksiyon veya şasi sisteminde gizli bir hasar olabilir. Güvenlik için mutlaka çekici ile servise götürülmelidir.
- Hararet (Aşırı Isınma): Motor hararet yaptıysa, uyarı ışığı yandıysa veya kaputtan buhar çıkıyorsa motoru derhal durdurun. Tekrar çalıştırmak motorun "yatak sarmasına" ve tamamen kilitlenmesine neden olur.
- Yağ Basınç Uyarısı: Kırmızı yağdanlık ışığı yandıysa, bu motorun yağlanmadığı anlamına gelir. Aracı 10 saniye bile çalıştırmak motoru çöpe atabilir.
- Şarj Uyarısı (Sürüş Halindeyken): Akü ışığı sürüş halindeyken yanarsa, şarj dinamosu arızalıdır. Araç kısa süre sonra tamamen duracaktır. Güvenli bir yere çekip çekici bekleyin.
- Şanzıman Arızaları: Otomatik viteste vuruntu, vitese geçmeme, garip sesler veya yanık kokusu geliyorsa araç çekici ile servise gitmelidir.
- Yakıt Sorunları: Yanlış yakıt (dizele benzin, benzine dizel) konulduysa araç KESİNLİKLE çalıştırılmamalı ve çekici ile depnonun temizleneceği bir servise götürülmelidir.
