MOTOR YAĞI UYARI IŞIĞI NEDEN YANAR? (YAĞDANLIK İŞARETİ)
Gösterge panelindeki kırmızı yağdanlık simgesi, bir motorun karşılaşabileceği en kritik uyarılardan biridir. Bu ışık yandığında aracı kullanmaya devam etmek, motorun tamamen kilitlenmesine (motor yatak sarması) ve binlerce liralık masrafa yol açabilir.
Bu Işık Ne Anlama Geliyor?
Bu uyarı lambası, birçok sürücünün sandığının aksine **"yağ seviyesinin azaldığını"** göstermez (o uyarı genellikle sarı renktedir veya "check oil level" yazar). Kırmızı yağdanlık ışığı, **"YAĞ BASINCI DÜŞÜKLÜĞÜ"** anlamına gelir.
- Motorun içinde, yağı tüm hareketli parçalara (pistonlar, krank mili, eksantrik mili) basınçla püskürten bir yağ pompası bulunur.
- Bu ışık yanıyorsa, yağ pompası görevini yapamıyor veya sistemde yeterli basıncı oluşturacak yağ kalmamış demektir.
- Basınç olmadığında, metal parçalar birbirine yağ filmi olmadan sürtmeye başlar, aşırı ısınır ve saniyeler içinde birbirine kaynayarak motoru kilitler.
Yağ Işığı Yanarsa Ne Yapılmalı?
- DERHAL DURUN: Sürüşe kesinlikle devam etmeyin. Derhal güvenli bir yere çekin ve motoru stop edin.
- BEKLEYİN: Motorun soğuması ve yağın kartere süzülmesi için 5-10 dakika bekleyin.
- YAĞ SEVİYESİNİ KONTROL EDİN: Yağ çubuğunu çekip temizleyin, tekrar yerine takıp çıkarın ve seviyeyi kontrol edin. Seviye minimum çizgisinin altındaysa, yağ basıncının düşme sebebi budur. Uygun yağdan eklemeniz gerekir.
- YAĞ EKLENDİĞİ HALDE IŞIK YANIYORSA: Eğer yağ seviyesi normalse ancak ışık hala yanıyorsa, sorun yağ pompası veya yağ müşürü (sensörü) gibi daha ciddi bir mekanik arızadan kaynaklanıyor olabilir. Aracı kesinlikle çalıştırmayın ve çekici çağırın.
FREN SİSTEMİNDEN GELEN SESLER VE ARIZA BELİRTİLERİ
Fren sistemi, aracınızdaki en önemli aktif güvenlik donanımıdır. Frenlerden gelen anormal sesler veya pedal hissiyatındaki değişiklikler asla göz ardı edilmemeli ve derhal kontrol edilmelidir.
Yaygın Fren Arızası Belirtileri
- Frene Basınca Gelen Gıcırtı (Sürtme Sesi): En yaygın belirtidir. Bu ses, fren balatalarının bittiği ve balata üzerindeki metal "uyarı sekmanının" fren diskine sürterek sizi uyardığı anlamına gelir. İhmal edilirse, diskleri de bozarsınız.
- Fren Pedalının Yumuşaması (Aşağı Düşmesi): Eğer fren pedalı normalden daha yumuşaksa ve durmak için sonuna kadar basmanız gerekiyorsa, bu durum fren hidrolik sisteminde hava olduğunu (sistemin hava yaptığını) veya fren merkezinde bir iç kaçak olduğunu gösterir. Çok tehlikelidir.
- Frene Basarken Direksiyonda Titreme: Özellikle yüksek hızlarda frene bastığınızda direksiyonunuz veya aracın ön tarafı titriyorsa, bu büyük olasılıkla fren disklerinin aşırı ısınma veya darbe sonucu "eğildiğini" (yamulduğunu) gösterir.
- El Freni Uyarı Işığının Yanması: Sürüş sırasında el freni (veya fren sistemi) uyarı ışığınız yanıyorsa, bu sadece el freninin çekili olduğunu değil, aynı zamanda **fren hidrolik seviyesinin tehlikeli derecede azaldığını** da gösterir. Bu genelde balataların bittiği veya sistemde bir sızıntı olduğu anlamına gelir.
TRİGER KAYIŞI NEDİR? KOPARSA NE OLUR?
Triger kayışı (veya zinciri), motorun "zamanlamasını" sağlayan hayati bir parçadır. Motorun alt kısmındaki krank milinden aldığı hareketi, üst kısımdaki eksantrik millerine (subapları açıp kapatan miller) iletir. Bu sayede pistonların ve subapların birbiriyle mükemmel bir uyum içinde, doğru zamanda hareket etmesini sağlar.
Triger Kayışı Koparsa Neden Felaket Olur?
Bu kayış koptuğu anda, motorun altı ve üstü arasındaki senkronizasyon kaybolur.
- Pistonlar yukarı doğru hareket etmeye devam ederken, subaplar açık pozisyonda (aşağı inmiş halde) kalabilir.
- Bunun sonucunda, hızla yükselen pistonlar açık olan subaplara çarpar.
- Bu çarpışma, subapların eğilmesine, pistonların delinmesine ve hatta silindir kapağının çatlamasına neden olur.
- Bu duruma "motorun subap eğmesi" denir ve tamiri, motorun komple sökülmesini (rektefiye) gerektiren çok maliyetli bir işlemdir.
Ne Zaman Değiştirilmelidir?
Triger kayışı, motorun içinde gizli bir parça olduğu için durumunu gözle kontrol etmek mümkün değildir. Değişim zamanı üretici tarafından belirlenir. Bu süre genellikle marka ve modele göre **80.000 km ila 120.000 km** veya **5 yıl ila 10 yıl** arasında değişir (hangisi önce dolarsa). Kauçuk bir malzeme olduğu için kilometre yapmasa bile zamanla eskir ve sertleşir. Bu nedenle, aracınızın bakım kitabında belirtilen periyotlara uymak, motorunuzu büyük bir felaketten korumanın tek yoludur.
